دانشنامه مشاهیر نی‌ریز

در مولودیه حضرت صاحب الزمان (عج)
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » عمان نیریزی » آثار عمان نیریزی »
 ماه من اى لعبت سیمین عذار                     جام پراز باده گلگون بیار نیمه شعبان شد و شد آشکار                   مظهر حق، قدرت پروردگار والى مطلق، ولى کردگار مژده که از ره، مه شعبان رسید                مولد شاهنشه دوران رسید کشور جان را هله جانان رسید                فارس جولانگه ایمان رسید پایه اسلام از او استوار سرور و سر حلقه لاهوتیان                  زد قدم اندر خط ناسوتیان این سخن از منطق هاهوتیان                    بشنوى از جرگه ملکوتیان کورى اغیار، رخ افروخت یار مهدى هادى شه دنیا و دین                         درگه او قبله اهل یقین قائم آل،...

سیدجواد نی‌ریزی مدرس اسفار صدرالمتألهین *
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید جواد نیریزی(فرزند سید علی رضا) »
 مرحوم آقا سید جواد نی ریزی، یکی از مشاهیر بزرگ و فلاسفه عصر خود بود. آقا سید جواد نی‌ریزی پسر میرزا علی‌رضا پسر سید مسیح نی‌ریزی پسر سید نعیم بود. وی از نظر علمی قوی بوده است. ایشان مدرس اسفار صدرالمتألهین شیرازی بوده که بالاترین کتاب در حکمت متعالیه است. شیرازی بعد از فلاسفه‌ی مشاء و فلاسفه اشراق این‌ها را در هم ادغام کرده و حکمت متعالیه را به وجود آورده و حدود 400 سال است که این...

شهاب نیریزی (سید اشرف، شیخ الاسلام نیریز)
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز »
این نوشته، بخش سوم از مقاله‌‌ی "خطاطان نیریز، از صفویه تا قاجار" به قلم  "محمد امیر جلالی (دانشجوی دورهٔ دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه علامه طباطبایی تهران)" است. برای حفظ امانت‌داری، متن مقاله عیناً ذکر شده است اما به دلیل تنظیم حجم صفحات، مقاله به ۴ قسمت تقطیع شده است. بخش های دیگر این مقاله را اینجاها بیابید: بخش نخست، بخش دوم، بخش سوم و بخش چهارم.      و اما در بخش سوم این مقاله به زندگانی و شعر شهاب نیریزی، شیخ‌الإسلام و شاعر چیره‌دست...

رساله در بحث از زاویه(اثر کمال الدین فارسی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » کمال الدین فارسی (حسن بن علی بن حسن) » آثار کمال الدین فارسی »
  موضوع این رساله، زاویه است و اینکه آیا زاویه از مقوله کمّ است یا از مقوله کیف، و کمال الدین فارسى از بحثى که در این رساله کرده، نتیجه گرفته است که زاویه مطابق با رأى ارسطو از مقوله کیف است. نسخه ‏اى از آن در مجموعه شماره 6584 کتابخانه مجلس شورا موجود است:      آغاز: «وفق بلطفک، اما بعد حمداللّه واهب العقل و الصلوه على نبیه محمد و آله اولى الطول و الفضل، قال العبد الفقیر الى...

چند غزل تازه از ساکت نی‌ریزی
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » ساکت نیریزی »
نی‌ریز در روزگار قاجاری، شاعران چندی را در دامان خود پرورانده است؛ سید نعیم با نام شعری «سحاب»، سید اشرف با نام شعری «شهاب»، محمد جعفر فرزند محمدباقربا تخلّص «شعله»، و میرزا ابراهیم متخلص به ساکت در شمار ستارگان ادب نی‌ریزِ عهدِ قاجارند. بیشترینهٔ شاعران نی‌ریزِ عهدِ قاجار، به گواهی  گفتارهای تذکره نویسان، دارای دیوان بوده‌اند؛ اما دریغا که امروزین روز، آن دیوان‌ها یا از بین رفته‌اند و یا به‌احتمال اندک، در موزه‌ها و کتابخانه‌های کشور، غبار فراموشی بر...

شرح احوال و زندگینامه مایلی نیریزی
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » مایلی نیریزی »
     هفت اقلیم قدیمترین منبعى است که در آن، نام مایلى آمده و از او با عنوان مولانا مایلى یاد شده است .     بعد از آن، تقى‌‌الدین اوحدى بلیانى در تذکره مهم خود، عرفات‌‌العاشقین، به شرح احوال وى پرداخته. و او را«مولانا مایلى ایجى» خوانده است . منابع دیگر عموماً از این دو منبع اخذ کرده‌‌اند.      مایلى در دوره شاه طهماسب صفوى (حک 930 - 984 ه . ق.) در نیریز مى‌‌زیسته است. در آن زمان میرزااحمدکفرانى اصفهانى...

نامه‌ی چهارم (از نامه های شمس المعالی نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » شمس المعالی نیریزی-انجمن(میرزا اسحاق پسر میرزا احمد) » منشآت شمس المعالی نیریزی »
ایضاً مرحوم شمس‌المعالی به یکی از افاضل نوشته سلام علی تلک المعاهد انّها شریعه وردی او مهبّ شمالی(1) بعد، سلام علی ابراهیم انّه اوّاه حلیم(2)، چندی است که از گلزار ابراهیم نسیم خلّتی(3) فرا نمی‌وزد و سلام مودّتی و پیام محبّتی نمی‌رسد؛ گویی کریمه‌ی: برداً و سلاماً(4)، از صفحه‌ی خاطر آن عزیز مهربان فراموش است و یا آیه‌ی: ابراهیم‌الذی وفّی(5) و اِنّ ابراهیمَ کانَ امّهً قانتا(6)، بر مصحف(7) ضمیر گرامی غیر منقوش کَأَنَّ لم یکنْ بین‌الحَجونِ إِلی الصَّفا  أَنیسٌ، وَلم یَسْمُر بمکّه سامِرُ(8) ما...

چند نمونه‌ از اشعار سلمان فروتنی
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » سلمان فروتنی »
                               غنچه‌ی نورسته آن که بر قتلِ منِ خسته کمر بسته تویی آن که جان را سپرِتیغِ بلا کرده منم آن که پیمانِ مودّت همه بشکسته تویی آن که بر عهد تو همواره وفا کرده منم آن که خندان شده چون غنچه‌ی نورسته تویی آن که از گریه به رُخ دجله رها کرده منم آن که از هر غم و دردی به جهان رسته تویی آن که عادت به غم و رنج و عنا کرده منم آن که بی‌یادِ منِ دلشده بنشسته تویی آن که هر صبح و...

البصائر فى علم المناظر(اثر کمال الدین فارسی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » کمال الدین فارسی (حسن بن علی بن حسن) » آثار کمال الدین فارسی »
از این اثر با عنوان البصائر فى اختصار تنقیح المناظر نیز یاد شده است . این کتاب همچنان که از نام آن آشکار است، اختصارى است از کتاب تنقیح المناظر ؛ کمال‏الدین در سبب تألیف این اثر گفته است: «و بعد فلمّا ساعد القدر على بلوغ الامل من اتمام کتاب تنقیح المناظر لذوى الابصار و البصایر و اسعد الجدّ عند امتطاء صهره الجدّ فاحتوى على خلاصه انظار المحققین و اقتضى حُسن التوفیق ان شرّفه مولانا الامام افضل الانام...

تاریخ بنای باغ و عمارت مزرعه حسن آباد نیریز(شهاب نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » شهاب نیریزی » آثار شهاب نیریزی » قصاید »
به عهد شه نامور ناصرالدین                      خدیو فلک کاخ ناهید هندو   شه بهمن اورنگ وبهرام صولت                     منوچهر چهر و فریبرز بازو به بزم کیومرث و رزم سکندر                   به عزم فلاطون و حزم ارسطو    قَدَر هم عنائى  که هنگام هیجا                   زند با قضاپنجه هر دم به نیرو  نه باسهم او...